Ekumenizm i synodalność z papieżem Franciszkiem
Publikujemy część artykułu Ojca Hyacinthe Destivelle, OP, Dyrektora Instytutu Studiów Ekumenicznych na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu (Angelicum) w Rzymie.
Pełny tekst można znaleźć w Sequela Christi 2021/02
Synodalność jako słuchanie innych chrześcijan
Synodalność Kościoła katolickiego wyraża się i umacnia także w dialogu z innymi chrześcijanami. W rzeczywistości, jeśli Kościół synodalny charakteryzuje się «wzajemnym słuchaniem, w którym każdy ma coś do nauczenia się»[1], to słuchanie nie dotyczy tylko katolików, ale wszystkich ochrzczonych, od których Kościół katolicki może uczyć się właśnie większej synodalności.
Słuchanie sensus fidei wszystkich chrześcijan
Sobór Watykański II naucza, że Kościół katolicki uznaje, że «liczne „pierwiastki uświęcenia i prawdy” [2] można znaleźć poza jego widzialnymi granicami» i że «wszystko, co dokonuje się dzięki łasce Ducha Świętego w naszych odłączonych braciach, może przyczynić się do naszego zbudowania» [3]. Papież Jan Paweł II stwierdził również, że «niektóre aspekty chrześcijańskiej tajemnicy były czasami lepiej widoczne» w innych wspólnotach chrześcijańskich [4].
W oparciu o to przekonanie, Międzynarodowa Komisja Teologiczna w swoim dokumencie na temat sensus fidei podkreśla, że «pewna forma sensus fidei może istnieć w tych, którzy „będąc ochrzczeni noszą zaszczytne imię chrześcijan, ale nie wyznają całej wiary”(Lumen gentium, 15)» i że «Kościół katolicki musi zatem być uważny na to, co Duch Święty może mu powiedzieć za pośrednictwem wierzących z Kościołów i Wspólnot kościelnych, które nie są w pełnej komunii z nim» [5]. I kontynuuje, zadając pytanie: «Czy chrześcijan odłączonych należy uważać za uczestników i przyczyniających się w jakiś sposób do sensus fidelium? », stwierdzając, że «należy bez wątpienia odpowiedzieć twierdząco» [6].
To wsłuchiwanie się w sensus fidei wszystkich ochrzczonych jest jednym z powodów, dla których przedstawiciele innych Kościołów i wspólnot kościelnych są zapraszani do udziału w procesach synodalnych Kościoła katolickiego. Od samego początku Synod Biskupów zaprasza „bratnich delegatów”, którzy nie są jedynie obserwatorami: mogą interweniować w zgromadzeniu synodalnym i uczestniczyć w dyskusjach w grupach językowych. Podobnie udział „partnerów ekumenicznych” stał się normą w synodach diecezjalnych. Te procesy synodalne są nie tylko okazją do słuchania sensus fidei innych chrześcijan, ale także «zebranie tego, co Duch Święty w nich zasiał jako dar również dla nas» [7].
[1] François, Discours du 17 octobre 2015 prononcé à l’occasion de la commémoration du 50e anniversaire de l’institution du Synode des évêques.
[2] Concile œcuménique Vatican II, Constitution dogmatique sur l’Église Lumen gentium, n. 8.
[3] UR, n. 4.
[4] UUS, n. 14, voir aussi UR, n. 17
[5] Commission théologique internationale, Le sensus fidei dans la vie de l’Église, 2014, n. 56.
[6] Id., n. 86.
[7] François, Exhortation apostolique Evangelii gaudium [EG], 2013, n. 246.